آمارها نشان می‌دهد سگ‌ها و گربه‌ها بیش از حیوانات دیگر به خانه‌ها راه پیدا می‌کنند. احتمالا به همین دلیل است که نام این دو حیوان محبوب در صدر خطرناک‌ترین حیوانات خانگی برای سلامت انسان قرار دارند. البته با رعایت نکته‌های بهداشتی و مراقبت دقیق از حیوانات، احتمال انتقال بیماری از حیوانات خانگی به انسان کاهش می‌یابد ولی همه می‌دانیم گربه‌ها طبع ماجراجویی دارند و اهل معاشرت با گربه‌های خیابانی هم هستند و سگ‌ها هم مثل یک کودک کنجکاوند و ممکن است پوزه‌شان را هرجایی فرو کنند. فهرست خطرناک‌ترین حیوانات خانگی برای سلامت انسان از آنهایی که خطر کمتری دارند به سمت خطرناک‌ترین‌ها تنظیم شده است.
- چهار: همستر، خرگوش و این‌ها
بیماری‌هایی که ممکن است به وسیله جونده‌های کوچک به انسان منتقل شوند:
طاعون خیارکی: نیش کک یا گازگرفتگی توسط موش آلوده به باسیل عامل ایجاد این نوع طاعون در انسان هستند. البته هم‌اکنون احتمال ابتلای انسان به این بیماری قرون وسطی‌ای بسیار نادر است و به‌طور متوسط هر سال فقط ۷ مورد مشاهده شده است.
مننژیت: این احتمال وجود دارد که همستر باعث انتقال مننژیت شود. از نشانه‌های ابتلا به این ویروس، حالت تهوع و سرگیجه، سردرد، احساس خستگی و بی‌اشتهایی است. این ویروس می‌تواند در خانم باردار باعث سقط‌جنین هم بشود. حتی اگر زایمان با موفقیت انجام شود، احتمال تولد نوزادی با مشکل‌های عصبی و آسیب در ناحیه مغز زیاد است.
تولارمی: این بیماری به اسم تب خرگوش هم معروف است. تولارمی که ابتلا به آن نادر است، از طریق تماس پوست یا چنگ زدن حیوان منتقل شود. نشانه‌های ابتلا به تب خرگوش شکم درد، اسهال و تهوع است.
عفونت‌های قارچی پوست و مو: موهای ریزی که خرگوش‌ها دارند، ممکن است برای خانم‌هایی که ریه ضعیفی دارند یا زمینه مشکلات تنفسی در آنها وجود دارد، مشکل‌ساز شود.
لنفوسیتیک کریومننژیتیس: این ویروس می‌تواند از جوندگان خانگی منتقل شود. سردرد، تب، استفراغ و گلودرد از علائم این بیماری هستند. همچنین تورم اعصاب در این بیماری منجر به کرختی و بی‌حسی در بازوها یا پاها شده و تورم مغز نیز موجب مشکلات یادگیری، گیجی و زوال عقل می‌شود. در زنان باردار نیز می‌تواند منجر به سقط‌جنین یا آسیب به آن شود.
- دو: گربه و آن ناخن‌های ویرانگر
بیماری‌هایی که ممکن است به وسیله گربه به انسان منتقل شوند:
کرم‌های لوله‌ای: این انگل به‌طور میانگین هر سال ۱۰هزار کودک را مبتلا می‌کند. بچه گربه‌ها از طریق شیر مادر آلوده و گربه‌های بالغ به‌دلیل خوردن جونده‌های آلوده میزبان کرم لوله‌ای می‌شوند. این انگل در بدترین حالت باعث نابینایی انسان می‌شود.
کمپیلوباکتر: شایع‌ترین دلیل بیماری اسهال در نقاط مختلف جهان می‌تواند از طریق بچه گربه به انسان منتقل شود.
خراش گربه یا چنگ گربه: به‌طور میانگین نیمی از جمعیت گربه‌ها در طول زندگی خود به این بیماری مبتلا می‌شوند. اگر گربه آلوده به انسان چنگ بکشد، این بیماری از طریق خراش ایجاد شده منتقل می‌شود. عوارض این بیماری در انسان تب، سردرد و تهوع است.
توکسوپلاسموز: این انگل معمولا در بدن گربه‌های ولگرد زندگی می‌کند ولی در صورت معاشرت گربه خانگی با چنین گربه‌هایی ممکن است به انسان منتقل شود. عوارض این بیماری در انسان خفیف است ولی اگر زنی باردار به این بیماری مبتلا شود ممکن است مشکلاتی جدی برای بینایی فرزندش ایجاد شود یا حتی منجر به سقط جنین شود.
عفونت پلیگ (پرسینیاپستیس) : اگر کک به جان گربه بیفتد و بگزد، احتمال دارد این عفونت باکتریایی ابتدا به گربه و سپس به انسان منتقل شود. علائمی مانند تب، لرز، ضعف، تورم و درد غدد لنفاوی و عفونت ریه‌ها در این بیماری آشکار می‌شود. در بدترین حالت ممکن است منجر به مرگ شود.
بروتونلاهنسلا: این بیماری از طریق خراشیدگی‌ها و گازگرفتگی‌های گربه انتقال می‌یابد و باعث تورم غدد لنفاوی، تب، سردرد، بی‌اشتهایی، بیماری‌های کبدی و زخم‌های پوستی می‌شود.
- پنج: لاک‌پشت و اهل آب
بیماری‌هایی که ممکن است به وسیله آبزی‌ها به انسان منتقل شوند:سالمونلا: خزنده‌ها و به‌ویژه لاک‌پشت‌ها متهم ردیف نخست در انتقال این بیماری به انسان هستند. البته باکتری در جوجه‌ها و تخم پرنده‌ها هم وجود دارد ولی تحقیقات نشان می‌دهد ۷۷ تا ۹۰درصد خزنده‌ها ناقل سالمونلا هستند. ابتلا به این بیماری به‌ویژه در دوران بارداری باعث ایجاد تب و لرز، اسهال، استخوان درد و خستگی مفرط می‌شود.
مایکوباکتریوم مارنیوم: ماهی‌ها و دوزیست‌ها می‌توانند باکتری‌هایی را که باعث بیماری می‌شوند به انسان منتقل کنند. گونه‌ای از ماهی‌ها به نام فیش‌تانک، باکتری‌ای به نام مایکوباکتریوم مارنیوم حمل می‌کنند و اگر خانم باردار در تماس با این آب قرار گیرد دچار این باکتری و در پی آن عفونت می‌شود.
- سه: طوطی و خانگی‌های پردار
بیماری‌هایی که ممکن است به وسیله پرنده‌ها به انسان منتقل شوند:
تب طوطی: این بیماری از طریق پرنده‌های گروه منقار طوطی‌ها به انسان منتقل می‌شود و ریه‌ها را درگیر می‌کند. این بیماری در انسان علائم شبه آنفلوآنزا مانند تب بالا، لرز، سردرد شدید و تنفس سخت ایجاد می‌کند و درصورت درمان نشدن به‌موقع حتی می‌تواند به مرگ منجر شود. سیتاکوزیس: انواع طوطی، باکتری کلامیدیاسی‌تاچی را انتقال می‌دهند که عامل ایجاد این بیماری است.
سالمونلا: این باکتری از طریق مدفوع می‌توانند موجب به خطر افتادن سلامتی انسان‌ها، به‌ویژه افراد ضعیف و بچه‌ها شود.
سل: خطر انتقال عامل ایجاد سل از پرنده‌ها به انسان نسبت به سایر حیوانات کمتر است و در صورت ابتلای انسان، معمولا درگیری موضعی گره‌های لنفاوی یا زخم عفونی موضعی ایجاد می‌شود.
آنفلوآنزای پرنده‌ها: مهم‌ترین راه انتقال، مدفوع پرنده بیمار و تماس مستقیم با پرنده، مدفوع آن یا سطوح و اشیای آلوده به مدفوع پرنده است.
عفونت‌های قارچی: یکی از بیماری‌های مشترک و مهم بین انسان‌ها و پرندگان، قارچی به نام کریپتوکوکوس است که در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، می‌تواند سبب ایجاد مننژیت‌های خطرناک و کشنده شود. عامل بیماری‌زا معمولا در بدن کبوتر وجود دارد ولی فضولات پرنده‌های خانگی می‌تواند مخزن این قارچ باشد.
بیماری‌های انگلی: انگل‌های خارجی مانند شپش‌ها، ممکن است از طریق پرنده‌ها به انسان منتقل شوند.
- یک: سگ و ویروس و انگل
بیماری‌هایی که ممکن است به‌وسیله سگ به انسان منتقل شوند:
کرم‌های هوک: این کرم‌ها در پوشش روده سگ زندگی می‌کنند و عامل اصلی در خونریزی و مرگ در توله سگ‌ها هستند. تخم‌های این کرم در مدفوع حیوان یافت می‌شود و از طریق پوست می‌تواند جذب بدن شود.
گیاردیا: وقتی سگ‌ها را به گردش می‌برید باید مراقب تشنگی این حیوان باشید. عامل این بیماری در رودخانه و دریاچه‌ها زندگی می‌کند. البته احتمال ابتلای گربه‌ها به این بیماری هم وجود دارد ولی سگ‌ها بیشتر مستعد درگیر شدن هستند.
کمپیلوباکتر: توله سگ‌ها هم مثل بچه گربه‌ها مستعد ابتلا به این بیماری قابل انتقال به انسان هستند. اسهال شدید، اسهال خونی و... از علائم ابتلا به این بیماری در انسان است. این بیماری در موارد نادر نوعی اختلال در سیستم عصبی انسان ایجاد می‌کند.
کیست هیداتیک: ایجاد کیست هیداتیک در اثر ورود تخم‌های انگل اکینوکوکوس (موجود در مدفوع سگ) به دستگاه گوارش انسان صورت می‌گیرد. این کیست‌ها بسته به اینکه در ریه، کبد، مغز یا هر بافت دیگری ایجاد شده باشند، قادر به بروز عوارض مختلفی هستند و برای برداشتن آنها نیاز به عمل جراحی است.
لپتوسپیرا: انتقال این باکتری از سگ‌ها به انسان می‌تواند علائمی شبیه به آنفلوانزا ازجمله تب ناگهانی، سردرد شدید، قرمزی چشم‌ها، دردهای عضلانی، خستگی، تهوع و گاهی لکه‌های قرمزرنگ روی پوست ایجاد کند. این بیماری در موارد حاد می‌تواند باعث نارسایی کبد و کلیه و حتی مرگ شود.
کریپتو سپوریدیوم ریدیوزیس: این باکتری اغلب از طریق توله سگ‌ها منتقل می‌شود، علائمی مانند کمپیلوباکتر ایجاد می‌کند.
لیشمانی: نوعی بیماری انگلی است که می‌تواند از بعضی حیوانات، ازجمله سگ‌ها به انسان منتقل شود و پوست یا اندام‌های داخلی را درگیر کند. عوارض نوع پوستی آن به‌صورت زخم‌هایی ظاهر می‌شود که ممکن است دردناک یا بدون درد و همراه با غده‌هایی متورم باشند. چنانچه این نوع از لیشمانی درمان نشود، جای زخم‌ها می‌تواند برای همیشه روی پوست باقی بماند. در نوع دیگر لیشمانی، اندام‌های داخلی مانند طحال و کبد متورم می‌شوند، چنانچه این فرم از بیماری درمان نشود، می‌تواند بسیار خطرناک باشد و منجر به مرگ شود.
گربه و انگل
بچه گربه‌ها از طریق شیر مادر آلوده و گربه‌های بالغ به‌دلیل خوردن جونده‌های آلوده میزبان کرم لوله‌ای می‌شوند. این انگل در بدترین حالت باعث نابینایی انسان می‌شود
نظر شما